ในปัจจุบัน โดรน (Drone) หรืออากาศยานไร้คนขับ ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในประเทศไทย ไม่ว่าจะใช้เพื่อการถ่ายภาพ การสำรวจพื้นที่ หรือแม้กระทั่งในงานเชิงพาณิชย์ อย่างไรก็ตาม การใช้งานโดรนในประเทศไทยนั้นมีกฎหมายและข้อบังคับที่ผู้ใช้งานทุกคนต้องปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด เพื่อความปลอดภัยและป้องกันการละเมิดสิทธิของผู้อื่น บทความนี้จะอธิบายถึงกฎหมายและข้อจำกัดในการบินโดรนในประเทศไทยที่ผู้ใช้งานควรรู้
กฎหมายและข้อบังคับเกี่ยวกับโดรนในประเทศไทย
การใช้งานโดรนในประเทศไทยอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ สำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย (CAAT) และ สำนักงาน กสทช. โดยมีกฎหมายและข้อบังคับที่สำคัญดังนี้:
1. การจดทะเบียนโดรน
- ผู้ที่ต้องการใช้งานโดรนในประเทศไทยจะต้องจดทะเบียนโดรนกับ สำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย (CAAT) หากโดรนมีคุณสมบัติดังนี้:
- มีน้ำหนักเกิน 2 กิโลกรัม
- ติดตั้งกล้องถ่ายภาพหรืออุปกรณ์บันทึกภาพ
- หากโดรนมีน้ำหนักเกิน 25 กิโลกรัม จะต้องได้รับอนุญาตเพิ่มเติมจากกระทรวงคมนาคม
2. การขออนุญาตใช้งานความถี่
- ผู้ใช้งานโดรนที่มีการควบคุมผ่านคลื่นความถี่วิทยุจะต้องขออนุญาตใช้งานความถี่จาก สำนักงาน กสทช. เพื่อป้องกันการรบกวนคลื่นความถี่อื่น ๆ
3. การทำประกันภัย
- ผู้ใช้งานโดรนที่จดทะเบียนกับ CAAT จะต้องทำประกันภัยความรับผิดชอบต่อบุคคลภายนอก (Third-Party Liability Insurance) เพื่อคุ้มครองความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้งานโดรน
ข้อจำกัดในการบินโดรน
การบินโดรนในประเทศไทยมีข้อจำกัดที่สำคัญเพื่อความปลอดภัยและป้องกันการละเมิดกฎหมาย ดังนี้:
1. ข้อจำกัดด้านพื้นที่
- ห้ามบินโดรนในพื้นที่หวงห้าม เช่น:
- ใกล้สนามบินหรือพื้นที่ที่มีการจราจรทางอากาศ (รัศมี 9 กิโลเมตรจากสนามบิน)
- พื้นที่ราชการหรือสถานที่สำคัญ เช่น พระบรมมหาราชวัง ฐานทัพ และสถานที่ราชการอื่น ๆ
- พื้นที่ชุมชนหนาแน่นหรือพื้นที่ที่มีการชุมนุมของคนจำนวนมาก
- หากต้องการบินในพื้นที่หวงห้าม จะต้องได้รับอนุญาตจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
2. ข้อจำกัดด้านความสูง
- ห้ามบินโดรนสูงเกิน 90 เมตร จากพื้นดิน เว้นแต่จะได้รับอนุญาตจาก CAAT
3. ข้อจำกัดด้านระยะการมองเห็น
- ผู้ควบคุมโดรนต้องมองเห็นโดรนด้วยตาเปล่าตลอดเวลา (Visual Line of Sight – VLOS) และห้ามบินโดรนออกนอกระยะการมองเห็น
4. ข้อจำกัดด้านเวลา
- ห้ามบินโดรนในช่วงเวลากลางคืน เว้นแต่จะได้รับอนุญาตเป็นพิเศษ
5. ข้อจำกัดด้านความเป็นส่วนตัว
- ห้ามบินโดรนเข้าใกล้บุคคลหรือทรัพย์สินของผู้อื่นในระยะน้อยกว่า 30 เมตร โดยไม่ได้รับอนุญาต
- ห้ามใช้โดรนเพื่อบันทึกภาพหรือเสียงที่ละเมิดความเป็นส่วนตัวของผู้อื่น
บทลงโทษสำหรับการละเมิดกฎหมาย
การละเมิดกฎหมายและข้อบังคับเกี่ยวกับการใช้งานโดรนอาจนำไปสู่บทลงโทษที่รุนแรง เช่น:
- การใช้งานโดรนโดยไม่ได้จดทะเบียนหรือไม่ได้รับอนุญาต อาจถูกปรับสูงสุด 40,000 บาท หรือจำคุกไม่เกิน 1 ปี
- การบินโดรนในพื้นที่หวงห้ามหรือโดยประมาท อาจถูกดำเนินคดีตามกฎหมายอาญา
ข้อแนะนำสำหรับผู้ใช้งานโดรน
- ศึกษากฎหมายและข้อบังคับ: ก่อนใช้งานโดรน ควรศึกษากฎหมายและข้อบังคับที่เกี่ยวข้องอย่างละเอียด
- ตรวจสอบพื้นที่ก่อนบิน: ใช้แอปพลิเคชันหรือแผนที่ที่แสดงพื้นที่หวงห้ามเพื่อหลีกเลี่ยงการละเมิดกฎหมาย
- ปฏิบัติตามกฎความปลอดภัย: บินโดรนในพื้นที่ที่ปลอดภัยและหลีกเลี่ยงการรบกวนผู้อื่น
- ทำประกันภัย: เพื่อความอุ่นใจ ควรทำประกันภัยที่ครอบคลุมความเสียหายที่อาจเกิดขึ้น